KAPITLU II - Veritajiet Fundamentali
60. S’issa għedt xi ħaġa fuq il-ħtieġa tad-devozzjoni tal-Madonna għalina. Issa rrid nuri fiex tikkonsisti din id-devozzjoni. Qabel ser nitkellem fuq ċerti veritajiet fundamentali li jagħtuna xi ħjiel fuq din id-devozzjoni soda u kbira li jien qed nipprova nfisser f’dan il-Ktieb.
1. Ġesu’ Kristu hu l-aħħar tmiem tagħna
61. L-Ewwel Verita’- Ġesu’ Kristu, is-Salvatur tagħna, veru Alla u veru bniedem, għandu jkun it-tmiem ta’ kull devozzjoni oħra tagħna. Jekk ma jkunx hekk, kemm tkun falza u qarrieqa d-devozzjoni! Ġesu’ Kristu l-Alfa u l-Omega, il-bidu u t-tmiem ta’ kollox. Aħna qed nitħabtu, kif jgħid San Pawl, biex nagħmlu kull bniedem perfett fi Kristu, għaliex fi Kristu biss hemm il-Milja tad-Divinita’ u l-miljiet l-oħra kollha tal-grazzja, tal-virtu’ u tal-perfezzjoni, għaliex fiH biss aħna konna mberkin b’kull barka spiritwali. Huwa hu l-Imgħallem waħdieni tagħna li minnu għandna niddependu; Hu r-Ras waħdanija tagħna li tagħha biss għandna nkunu membri; Hu l-mudell waħdieni tagħna li lilu għandna nimitaw; Hu t-tabib waħdieni tagħna li għandu jfejjaqna; Hu r-ragħaj waħdieni tagħna li għandu jitmana; Hu t-triq waħdanija tagħna li għandha tmexxina; Hu l-verita’ waħdanija lil lilha għandna nemmnu. Hu l-Ħajja waħdanija tagħna li għandha tkun il-ħajja tagħna u l-Milja ta’ kollox tagħna f’kull ħaġa biex Fih ikollna kollox. Minn barra l-isem ta’ Ġesu’ m’hemm l-ebda isem ieħor taħt is-Sema li bih nistgħu insalvaw. Minn barra Ġesu’ Kristu, Alla l-Missier ma tana l-ebda pedament għas-salvazzjoni u għall-perfezzjoni, u għall-glorja tagħna. “Għaliex il-bniedem ma jistax jagħmel pedament ieħor barra dak li hu magħmul li hu Ġesu’ Kristu” (1 Kor 3,11). U kull dar li mhix mibnija fuq din il-blata soda, hi mibnija fuq ir-ramel li jiżloq u żgur li taqa’, f’ħin jew ieħor. Kull ruħ li mhix maqgħuda ma’ Kristu, bħal fergħa maz-zokk tad-dielja, taqa’, tinxef u tkun biss tajba għan-nar. Jekk aħna fi Kristu u Kristu hu fina m’għandniex nibżgħu mit-telfien; għaliex la l-anġli tas-sema, la bnedmin tal-art, la x-xjaten tal-infern u l-ebda ħlejqa oħra ma tista’ tagħmlilna ħsara għax ma jistgħux jifirduna mill-imħabba ta’ Alla, li hi f’Ġesu’ Kristu. Bi Kristu, ma’ Kristu u fi Kristu aħna nistgħu nagħmlu kollox. Aħna nistgħu naslu għall-perfezzjoni u nistgħu nkunu l-fwieħa tal-ħajja eterna għal għajrna.
62. L-iskop tagħna li nwaqqfu devozzjoni soda lejn l-Imqaddsa Verġni, mhix ħaġa oħra ħlief li nsaħħu aktar perfettament il-qima lejn Ġesu’ Kristu, u nsibu triq eħfef u iktar żgura li biha nistgħu nsibu lil Ġesu’ Kristu. Li kieku d-devozzjoni lejn il-Madonna kellha l-effett li tbegħidna minn Ġesu’ kien ikollha tiġi mwarrba bħala nassa tad-demonju. Imma din mhix hekk. Bil-maqlub, kif diġa’ wrejna u kif se nuru aktar fid-dettal, din id-devozzjoni hi biss meħtieġa għalina biex insibu ‘l Kristu perfettament, inkunu nistgħu nħobbuh aktar u naqduh fedelment.
63. Hawnhekk se ndur għall-mument lejk, O Ġesu’ tiegħi li jistħoqqlok kull imħabba, biex nagħmel dan l-ilment ħelu tiegħi lill-Maesta’ Divina tiegħek li l-parti l-kbira tal-insara, anke l-aktar mgħallma, ftit jafu bil-għaqda meħtieġa li hemm bejneK u l-Imqaddsa Ommok. Inti dejjem ma’ Marija u Marija dejjem miegħek, u mingħajrek ma tibqax dak li hi; Marija hi hekk mibdula fik bil-grazzja li hi ma tgħixx weħida. Inti waħdek, O Ġesu’ li tgħix u ssaltan fiha, iktar perfettament milli fl-anġli kollha u l-bqija tal-Qaddisin. Li kieku kien magħruf xi glorja u mħabba inti tirċievi f’dil-ħlejqa tal-għaġeb, kemm kienu jkunu xort’oħra s-sentimenti tal-bnedmin Lejk u Lejha. Marija hi maqgħuda hekk intimament miegħek li iktar kien ikun ħafif li tifred id-dawl mix-xemx jew is-sħana min-nar, milli tifred lil Marija minn Ġesu’. U iktar, jien ngħid, li aktar ħafif li tifred l-anġli u l-qaddisin kollha minnek, milli tifred lill-Verġni Mqaddsa. Għax hi tħobbok aktar bil-ħerqa u tagħtik aktar glorja perfetta minn dawk il-ħlejjaq l-oħra kollha flimkien.
64. Meta nafu dan kollu, Mgħallem maħbub tiegħi, mhix ħasra kbira tara din l-injoranza u dalma tal-bnedmin kollha tal-art lejn Ommok l-għażiża? Minix naħseb tant fuq l-idolatri u l-pagani, li billi ma jafux lilek, ma jħabblux rashom li jkunu jafu lilHa. Lanqas ma jiena naħseb partikolarment fuq l-eretiċi, u x-xiżmatiċi li billi huma mifrudin minnek u mill-Knisja ma jagħtux kas id-devozzjoni lejn Ommok Marija. Jiena qed nitkellem mill-Insara Kattoliċi, anki mit-teoloġi Kattoliċi li filwaqt li jistqarru li jgħallmu l-verita’ lill-oħrajn, huma stess ma jafukx u lanqas jafu ‘l Ommok Imqaddsa, ħlief b’mod spekulattiv, xott, bla frott u indifferenti. Dawn l-għorrief wisq rari jitkellmu fuq Ommok l-għażiża u fuq id-devozzjoni li għandu jkollna lejHa, għaliex isostnu li jista’ jkun hemm abbużi dwarha – illi tista’ ssirlek ħsara permezz ta’ devozzjoni lejn din l-Ommok Marija. Bniedem devot jitkellem bil-ħlewwa, bil-qalb u bil-perswazzjoni meta jqis id-devozzjoni lejn din l-Omm twajba bħala mezz żgur u ħafif, bħala mogħdija dritta u ċerta u bħala sigriet tal-għaġeb li bih inti żgur tista’ tiġi misjub u perfettament maħbub. Huma dritt imorru kontrih u jġibu raġuni qarrieqa bil-ħsieb li juruk li huma qed jagħmlu żżejjed lejn il-Verġni Mqaddsa, u li hemm eseġerazzjoni żejda f’din id-devozzjoni, u li huma għandhom jagħmlu ħilithom biex ineħħu din l-eseġerazzjoni. Illi, f’kelma waħda, huma għandhom jitkellmu fuqek minflok ma jmexxu lill-oħrajn għad-devozzjoni lejn il-Madonna li huma diġa’ jħobbu biżżejjed.
Nies bħal dawn xi drabi jitkellmu fuq id-devozzjoni lejn Ommok l-Għażiża mhux biex jissodaw u jkabbru din il-prattika imma biex jeqirdu l-abbużi li jgħidu li hemm fiha, filwaqt li huma stess m’għandhomx qima u lanqas devozzjoni ħelwa lejk. Dan għaliex huma mingħajr ħlewwa u devozzjoni lejn Marija.
Huma jqisu r-Rużarju, il-labtu u l-kuruna tar-Rużarju bħala devozzjonijiet għan-nies sempliċi u injoranti u li mhumiex meħtieġa għas-salvazzjoni tar-ruħ. Jekk jiltaqgħu ma’ xi ħadd li hu devot tal-Madonna, u li jgħid ir-Rużarju jew li għandu xi devozzjoni oħra lejHa għażiża għalih, dawn l-ewwel jippruvaw ibegħduh minnhom. Minflok ir-Rużarju huma jagħtuh il-parir igħid is-Salmi Penitenzjali. U minflok id-devozzjoni lejn il-Verġni Mbierka jħeġġuh għad-devozzjoni lejn Ġesu’ Kristu.
X’inhu l-ħsieb tiegħek f’dawn in-nies, O Ġesu’ maħbub tiegħi? L-imġiba tagħhom fuq dil-ħaġa togħġbok? Aħna nogħġbuk meta ma nagħmlux ħilitna biex nogħġbu ‘l Ommok minħabba l-biża’ li nonqsuk? Id-devozzjoni lejn Ommok hi tassew ta’ tfixkil għad-devozzjoni Lejk? Marija tapplikaha għaliha l-qima li tingħata lilha? Għandha xi grupp esklussiv għaliha ta’ devoti? Hi daqshekk barranija li ma’għandha x’taqsam xejn miegħek? Aħna noffenduk billi nfittxu li nogħġbuha? U billi nagħtu lilna nfusna lilha u nħobbuha, aħna ninfirdu, jew nitbiegħdu minnek?
65. U b’dan kollu, Mgħallem Divin tiegħi, ukoll jekk it-tweġiba għal dawn il-mistoqsijiet kollha kienet ‘iva’, il-biċċa l-kbira tal-għorrief ma kinux jistgħu jkunu aktar ‘l bogħod u indifferenti mid-devozzjoni lejn il-Madonna milli huma bħalissa. Ħarisni Mulej mis-sentimenti u d-drawwiet tagħhom u agħtini sehem mis-sentimenti ta’ gratitudni, ta’ qima, rispett u mħabba li Inti għandek lejn Ommok Marija, biex inkun nista’ nimitak u nimxi warajk fedelment u b’hekk inkun nista’ nħobbok u nigglorifikak aktar perfettament.
66. Billi s’issa għadni għidt ftit wisq fuq il-ġieħ ta’ Ommok l-għażiża, agħtini grazzja biex infaħħarha kif jixraq lil Ommok, u dan minkejja l-għedewwa tagħha kollha li huma wkoll l-għedewwa tiegħek. Mal-Qaddisin ħallini ngħidilhom bil-kuraġġ: “Ħalli ħadd ma jiftaħar li rċieva l-ħniena t’Alla, jekk hu joffendi ‘l Ommu l-għażiża.”
67. Agħmel li jiena nħobbok ħafna, ħalli nkun nista’ naqla’ minn għandek il-grazzja tal-vera devozzjoni lejn Ommok Imqaddsa u li jien innissel dik id-devozzjoni fil-bnedmin kollha; u sal-aħħar nitolbok tilqa’ din it-talba ħerqana li jien ngħid flimkien ma’ Santu Wistin u mal-ħbieb veri tiegħek; “Inti Kristu, Missier Qaddis, Alla għażiż tiegħi; is-Sultan kbir tiegħi, ir-Ragħaj tajjeb tiegħi, u Mgħallem waħdieni tiegħi, l-aħjar Għajnuna tiegħi, l-iktar Sabiħ u Maħbub tiegħi, il-ħobż tiegħi tal-Ħajja u Saċerdot tiegħi għal dejjem, il-Mexxej tiegħi għal pajjiżi, il-vera Dawl tiegħi, il-Ħlewwa qaddisa tiegħi, it-Triq dritta tiegħi, l-Għerf bla tarf tiegħi, is-Sempliċita’ safja tiegħi, l-Armonija tal-paċi tiegħi, il-Protezzjoni sħiħa tiegħi, is-Sehem tajjeb tiegħi, u s-Salvazzjoni tiegħi eterna, Ġesu’ Kristu u għażiż Mulej tiegħi, għaliex jien qatt ħabbejt jew xtaqt ħaġ’oħra barra minnek bħala Ġesu’ Alla tiegħi f’ħajti kollha?
Fejn kont jien, meta ma kontx fl-Ispirtu miegħek? Minn issa ‘l quddiem, agħmel li x-xewqat tiegħi kollha jitħeġġu għall-Mulej Ġesu’... Iġru... għax wasaltu tard hemm. Għaġġlu għalfejn sejrin. Fittxu lil min qedgħin tfittxu. Ġesu’, agħmel li min iħobbok ma jkunx misħut u li min iħobbok ma jimtiliex bil-mibgħeda.
O Ġesu’ ħelu, jalla kull sentiment li huwa xieraq għat-tifħir tiegħek, iħobbok, jitgħaxxaq bik u jadurak! Alla ta’ qalbi, u sehem tiegħi, Kristu Ġesu’. Jalla qalbi tintemm Fik spiritwalment u jalla Inti tkun fil-ħajja fija. Jalla l-ġamar ħaj tal-imħabba tiegħek jaqbad f’qalbi u jasal biex isir nar perfett; jalla dan il-ġamar jaqbad bla waqfien fuq l-artal ta’ qalbi; jalla jiddi fil-parti l-aktar interjuri tiegħi u jalla jħeġġeġ l-imkejjen moħbija ta’ ruħi; u hekk fl-aħħar jiem ta’ ħajti nidher quddiemek ikkunsmat Fik. Ammen.
2. Aħna ta’ Ġesu’ u Marija
68. It-Tieni Verita’ - Min dak li Ġesu’ hu għalina, aħna għandna nikkonkludu li aħna m’aħniex iżjed tagħna nnfusna, imma kollha kemm aħna ta’ Kristu, bħalma jgħid San Pawl: aħna l-membri u l-qaddejja tiegħu, li hu xtara bi prezz għoli - il-prezz infinit ta’ Demmu l-għażiż. Qabel il-magħmudija aħna konna tax-xitan bħala ilsiera tiegħu; permezz tal-magħmudija aħna sirna l-veri ilsiera ta’ Ġesu’ Kristu li dmirhom hu li jgħixu, jaħdmu u jmutu bl-iskop ewlieni li jagħmlu l-frott għal dan il-Bniedem-Alla, li jigglorifikawh f’ġisimhom u jħalluh isaltan f’ruħhom, għaliex aħna ir-rebħa u l-wirt tiegħu u l-poplu tiegħu mixtri bi prezz għoli. Dan kien li ġiegħel lill-Ispirtu s-Santu jxebbaħna
(1) Ma’ siġar imħawla ħdejn l-ilma tal-grazzja, fl-għalqa tal-Knisja li għandhom jagħtu l-frott fl-istaġun tagħhom;
(2) Mal-friegħi tad-dielja, li z-zokk tagħha hu Ġesu’ Kristu, u li għadhom jagħtu għeneb tajjeb;
(3) Ma’ merħla, li r-Ragħaj tagħha hu Ġesu’ Kristu, u li trid tikber, titkattar u tagħti ħafna ħalib;
(4) Ma’ art għammiela li fiha l-Bidwi Divin jitfa’ ż-żerriegħa tal-Kelma t’Alla biex tinbet, tikber u tagħti frott għal tletin, sittin u mitt darba. Ġesu’ Kristu seħet is-siġra tat-tin li ma tatx frott, u kkundanna lill-qaddej għażżien li ma għarafx juża bi qligħ it-talent tiegħu. Minn dan naraw li Ġesu’ Kristu jrid li jirċievi minn għandna l-frott tal-għemejjel tajba tagħna għax dawn l-għemejjel tajba huma biss tiegħu: “Maħluqin fi Kristu biex nagħmlu l-opri tajba.” (Efes 2,10). Dal-kliem juri li Ġesu’ Kristu hu l-prinċipju waħdieni u għandu jkun l-iskop waħdieni tal-opri tajba tagħna, u li aħna naqduh mhux biss bħala qaddejja mikrijin imma bħala qaddejja tal-imħabba tiegħu.
69. Hawn fl-art id-dependenza mill-awtorita’ ta’ ħaddieħor tista’ tkun ta’ żewġ xorta: qadi sempliċi u jasar - u skont għal-liema xorta tkun il-persuna taħt l-awtorita’ tissejjaħ qaddej jew ilsir. Fil-mod ordinarju tal-qadi qalb l-Insara, wieħed jindaħal biex jagħmel biċċa xogħol għall-ieħor, f’ċertu ħin u paga bħala ħlas ta’ dan. Iżda f’jasar, wieħed ikun totalment dipendenti fuq ieħor, għal ħajtu kollha; irid jaqdi lil sidu mingħajr ħsieb ta’ paga jew ħlas, għaliex dak is-sid għandu is-setgħa tal-ħajja u l-mewt fuqu, bħall-annimal tal-għalqa.
70. Hemm tliet xorta ta’ jasar : il-jasar naturali; il-jasar ta’ bilfors u l-jasar volontarju. Il-ħlejjaq kollha huma l-ilsiera t’Alla skont l-ewwel wieħed. “Tal-Mulej hi l-art u kull ma fiha.” (S 24 (23), 1). Ix-xjaten u l-indannati huma lsiera bil-għażla u r-rieda tagħhom. Il-Glorja t’Alla, l-aħjar li tikber bil-jasar volontarju, għax Alla hu dak li jara l-qalb, u li għandu dritt għall-qalb u li jsejjaħ lilu nnifsu Alla tal-qlub u tar-rieda li tħobb. B’din il-kwalita’ ta’ jasar ir-ruħ tagħti ‘l Alla u s-servizz tiegħu fuq kull ħaġa, anke f’affarijiet li ma jidhrux fil-jasar naturali.
71. Hemm baħar ta’ differenza bejn qaddej u lsir:
(1) Qaddej ma jagħtix kull ma hu, kull ma għandu u kull ma jista’ jaqla’ minn għand ħaddieħor jew b’xogħol; filwaqt li l-ilsir jagħti lilu nnifsu kollu kemm hu mingħajr riserva ta’ xejn dak kollu li għandu u dak li jista’ jakkwista.
(2) Il-Qaddej jitlob il-ħlas tax-xogħol li jagħmel lil sidu; filwaqt li l-ilsir ma jista’ jitlob xejn, jaħdem kemm jaħdem bis-serjeta’, bil-għaqal u bis-saħħa.
(3) Il-Qaddej jista’ jitlaq lill-imgħallem meta jixtieq, jew għall-inqas meta ż-żmien tax-xogħol jispiċċa. Imma l-ilsir qatt ma jista’ jħalli lil sidu.
(4) L-Imgħallem tal-qaddej m’għandux dritt tal-ħajja u l-mewt fuqu, bir-riżultat li jekk joqtlu bħal ma joqtol xi bhima minn tiegħu, ikun ħati ta’ delitt; imma sid l-ilsir għandu dritt legali tal-ħajja u l-mewt fuqu, u għalhekk jista’ jbiegħu jew joqtlu kif jidhirlu, mingħajr ma jagħmel l-ebda għażla bejn l-ilsir u ż-żiemel tiegħu.
(5) Fl-aħħarnett il-qaddej ikun għal xi żmien fil-qadi ta’ sidu filwaqt li l-ilsir hu għal dejjem.
72. Fost il-bnedmin, il-jasar hu l-mod sħiħ li bih wieħed jista’ jkun ta’ ieħor, u fost l-Insara l-mod l-aktar assolut li wieħed jista’ jkun ta’ Ġesu’ Kristu u Marija, hu permezz tal-jasar volontarju skont l-eżempju ta’ Ġesu’ stess, li għalina u għas-salvazzjoni tagħna sar ilsir: “Ħa n-natura ta’ lsir.” (Fil 2,7). U anke fuq l-eżempju tal-Verġni Mqaddsa, li sejħet lilha nnfisha bħala l-qaddejja u l-ilsiera tal-Mulej. L-Appostlu San Pawl jigglorifika ruħu bit-titlu “Qaddej ta’ Kristu” (Gal 1,10). Ħafna drabi fl-Iskrittura it-titlu Qaddej ta’ Kristu jingħata lill-Insara. Kif jgħid wieħed għaref, din il-kelma għall-ewwel kienet tfisser biss ilsir ladarba ma kienx hemm sefturi jew qaddejja, kif nifhmu l-kelma llum, is-sidien kienu moqdija biss mill-ilsiera jew nies mifdija. Id-duttrina tal-Konċilju ta’ Trentu ma tħalli l-ebda dubju li aħna l-ilsiera ta’ Ġesu’ Kristu għaliex billi ssejħilna ilsiera ta’ Kristu hi tuża kliem li ma jħalli l-ebda dell ta’ ambigwita’.
73. Għalhekk jien ngħid bla biża’, li aħna ta’ Ġesu’ Kristu u li għandna naqduh mhux biss bħala qaddejja mikrijin imma bħala lsiera bil-jasar tal-imħabba. Jien ngħid li l-kobor tal-imħabba mħeġġa tagħna għandha twassalna biex nagħtu lilna nfusna lilu u naċċettaw il-madmad tas-servizz tiegħu bħala ilsiera tiegħu u biss il-ġieh li aħna lkoll tiegħu. Qabel, il-Magħmudija konna ilsiera tax-xitan u bis-saħħa tal-Magħmudija sirna l-ilsiera ta’ Ġesu’ Kristu. In-Nisrani għażla waħda għandu; jew ikun l-ilsir tax-xitan jew l-ilsir ta’ Ġesu’ Kristu.
74. Dak li ngħid b’mod assolut għal Ġesu’ Kristu, napplikah relattivament għall-Verġni Mqaddsa. Kristu għamel lil Marija bħala s-sieħba li ma tinfired qatt, ta’ ħajtu, ta’ mewtu, tal-glorja tiegħu u tas-setgħa tiegħu fis-sema u fl-art. Għalhekk permezz tal-grazzja u b’manjiera subordinata u relattiva mal-Maesta’ Divina Tiegħu, Huwa taha l-istess drittijiet u privileġġi li Hu nnifsu għandu min-natura. Dak kollu li jixraq lil Alla min-natura, jixraq lil Marija minħabba l-grazzja. Hekk jgħidu l-qaddisin filwaqt li jġibu r-raġuni li ladarba Ġesu’ u Marija huma maqgħudin fir-rieda u s-setgħa huma għandhom l-istess sudditi, qaddejja u ilsiera.
75. Megħjunin mill-opinjonijiet tal-Qaddisin u ta’ nies magħrufa, aħna nistgħu mela niddikjaraw ruħna u nsiru ilsiera ta’ Marija. Hekk insiru iktar perfettament l-ilsiera ta’ Ġesu’ Kristu. Il-Verġni Mqaddsa hi l-mezz li Kristu uża biex jiġi għandna. Hi wkoll il-mezz li aħna għandna nużaw biex immorru għandu. Ir-rabta ma’ kreaturi oħra tista’ iktar tbegħedna minn Alla milli tgħinna biex nersqu lejh imma mhix hekk ir-rabta ma’ Marija. L-iskop ewlieni tagħha hu li tgħaqqadna ma’ Ġesu’ Kristu, l-Iben tagħha u hi l-aktar xewqa deċiża ta’ Ġesu’, li aħna niġu għandu permezz ta’ Ommu l-Imbierka. B’hekk inkunu qedgħin nagħtuh ġieh u nogħġbuh sewwa sew bħal meta sudditu jogħġob jonora lis-Sultan tiegħu meta jsir ilsir tas-Sultana ukoll. Għalhekk is-Santi Padri tal-Knisja u San Bonaventura wkoll jgħidu li l-Imqaddsa Verġni hija t-triq li minnha mmorru għand is-Sinjur Tagħna: “Via veniendi ad Christum est appropinquare ad illam.”
76. Iktar, ladarba kif ġa għidt, il-Madonna hi s-Sultana u l-aqwa Sinjura tas-sema u tal-art, m’għandiex hi daqstant sudditi u ilsiera daqs kemm hemm ħlejjaq? “Kollox hu sottomess għas-setgħa ta’ Alla, anke l-Verġni Mbierka; kollox hu sottomess għas-setgħa tal-Verġni Mbierka anke Alla”; jgħidu Sant’ Anselmu, San Bernard, San Bernardinu u San Bonaventura. Imma mhix ħaġa sewwa li tistenna li fost tant ilsiera furzati, ikun hemm x’uħud li jagħżlu minn jeddhom, li jkunu l-ilsiera ta’ Marija u li jipproklamaw ruħhom li huma hekk? X’inhu dak, li sewwa l-bnedmin kemm lix-xjaten ikollhom ilsiera voluntieri u Marija ma jkollha xejn! Is-Sultan jintefaħ, meta jaf lis-Sultana, martu, għandha l-ilsiera li fuqhom għandha d-dritt tal-ħajja u l-mewt, għaliex l-unur li jagħtuha u s-setgħa li turi, huma unur lilu u s-setgħa tiegħu; u tista’ qatt tobsor li l-Mulej Tagħna li hu l-aħjar fost l-ulied kollha u li qasam m’Ommu s-Setgħa tiegħu kollha - jieħu għalih jekk hi jkollha l-ilsiera? Hu Kristu għandu inqas rispett lejn Ommu milli kellu Assweru lejn Ester jew Salamun lejn Bethsabea? Min għandu l-kuraġġ jgħid le jew inkella jaħseb dan?
77. Imma fejn qed teħodni l-pinna? Għaliex qed naħli ż-żmien biex nipprova ħaġa li hi daqshekk ċara? Jekk xi wħud ma jridux jipproklamaw lilhom infushom bħala l-ilsiera ta’ Marija, x’jimporta? Ħalli kull min irid jiddikjara lilu nnifsu u jkun l-ilsir ta’ Ġesu’. Dan ikun l-ilsir tal-Imqaddsa Verġni, ladarba Ġesu’ hu l-frott u l-glorja ta’ Marija. Dan hu li jagħmel perfettament bid-devozzjoni li dalwaqt nitkellem fuqha.
3. Irridu ninżgħu minn dak kollu li hu ħażin fina
78. It-Tielet Verita’. L-aħjar għemejjel tagħna huma ġeneralment imċappsin u mtebbgħin bil-ġibdiet ħżiena ta’ qlubna; jew biex inbiddel it-tixbiha, ilma ċar u frisk imqiegħed ġo reċipjent maħmuġ jew inbid tajjeb maħżun f’dammiġġjani qodma ta’ inbid qadim, dan malajr jeħżien u jagħmel riħa tinten. Ruħna hija bħal dak ir-reċipjent mhux maħsul jew dammiġġjana maħmuġa għaliex huma mtebbgħin bid-dnub tan-nisel u attwali u għalhekk meta Alla jsawwab f’ruħna l-ilma pur tal-grazzja tiegħu, jew l-inbid bnin u ħelu tal-imħabba Tiegħu, dawn ir-rigali Divini huma ġeneralment imħassra u mħammġa bit-trab u l-ħama lid-dnub ikun ħalla fina, tant li l-għemejjel tagħna kollha - anke dawk imqanqlin mill-ogħla virtujiet - ikunu mċekkna.
Għalhekk hu tal-akbar ħtieġa, li ninżgħu dak kollu li hu ħażin, jekk irridu naqilgħu l-perfezzjoni li nistgħu niksbu biss bl-għaqda tagħna ma’ Ġesu’ Kristu. Jekk ma nagħmlux hekk il-Mulej tagħna, li hu infinitament pur, u li għalih l-iċken impurita’ fir-ruħ iddejqu, ikeċċina mill-preżenza tiegħu u ma jingħaqadx magħna.
79. Biex niċħdu lilna nfusna rridu l-ewwelnett bid-dawl tal-Ispirtu s-Santu nagħrfu n-natura ħażina tagħna, u l-inkapaċita’ tagħna li nagħmlu xi ħaġa għas-salvazzjoni tagħna, id-dgħjufija tagħna f’kollox u l-inkonsistenza tagħna dejjem, u li m’aħniex denji li nirċievu l-grazzja u li aħna nidinbu f’kollox. Bħalma l-ħmira tiqras, ittella’ u tħassar l-għaġina li fiha titqiegħed, hekk ukoll id-dnub tal-ewwel ġenituri tagħna ħalla s-sinjali tiegħu fina lkoll, qarrsilna lil ruħna u mliena bis-suppervja. Id-dnubiet attwali li għamilna kienu kemm kienu perfettament maħfurin, kabbru l-konkupixxenza, id-dgħjufija, l-inkonsistenza u t-taħsir tagħna, u ħallew f’ruħna t-tbajja suwed tal-mogħdija tagħhom.
L-iġsma tagħna huma hekk imħassrin li l-Ispirtu s-Santu jsejħilhom iġisma tad-dnub, imnisslin fid-dnub, imkabbrin fid-dnub u kapaċi jagħmlu d-dnubiet kollha - iġsma suġġetti għall-mard bla għadd, jitħassru minn ġurnata għall-oħra, u jġibu biss mard, dud u taħsir.
Maqgħuda ma’ ġisimna, ruħna saret hekk karnali, illi tissejjaħ laħam: “Kull ħlejqa ħajja, kienet għawġet triqitha fuq l-art.” (Ġen 6,12) Dak li nistgħu nqisu li hu tagħna, hu biss suppervja, l-għama tar-ruħ, l-ebusija tal-qalb, id-dgħjufija u l-inkonsistenza tar-ruħ, il-konkupixxenza, il-passjonijiet bla rażan u l-mard tal-ġisem. Minn natura, aħna aktar suppervi mill-paguni, iktar imwaħħlin mal-art miż-żrinġijiet, iktar nintnu mill-mogħoż, iktar għajjurin mis-sriep, aktar żaqqiqin mill-ħnieżer, aktar feroċi mit-tigri, aktar għażżenin mill-fkieren, aktar dghajfa mill-qasab, u nduru aktar mill-pinnuri. Ix-xejn u d-dnub huma dak kollu li hu tagħna u dak li jistħoqqilna huma biss il-korla t’Alla u l-infern għal dejjem, li Alla ma jagħtiniex ir-rigal b’xejn tiegħu tal-grazzja ta’ fuq in-natura.
80. B’dankollu, hu xi ħaġa tal-għaġeb, li Sidna Ġesu’ qal li hu assolutament meħtieġ għal dawk li jridu jmorru warajh għandhom jiċħdu lilhom infushom u jobogħdu lill-istess ħajjithom. “Min iħobb lil ħajtu jitilfha; imma min jobgħod lil ħajtu f’din id-dinja, jħarisha għall-ħajja ta’ dejjem.” (Ġw 12,25). Dan l-għerf infinit li qatt ma jikkmanda mingħajr raġuni, jikkmandana biex nobogħdu lilna nfusna biss għaliex aħna mibgħeda kbira tixirqilna. M’hemm xejn li jistħoqqlu mħabba bħal Alla u m’hemm xejn li jistħoqqlu mibgħeda daqsna.
81. It-tieni biex niċħdu lilna nfusna, irridu kuljum immutu għalina nfusna; fi kliem ieħor ma rridux nieħdu gost bil-fakultajiet ta’ moħħna jew bis-sensi ta’ ġisimna bħallikieku dawn kienu skopijiet fihom infushom, irrdu nikkunsidrawhom bħallikieku ma kkunsidrajnihomx u nagħtu kashom daqs li kieku ma tajniex kashom. Dan ikollu jfisser ma’ San Pawl: (1 Kor 7,31) nużaw id-dinja bħallikieku ma wżajnihiex, biex aħna wkoll inkunu nistgħu ngħidu miegħu: “Kuljum f’xifer il-mewt.” (1Kor 15,31). Jekk il-ħabba tal-qamħ ma taqax fl-art u tmut, hi tibqa’ weħidha. (Ġw 12,24) - jiġifieri ma tagħmilx frott. Jekk aħna ma mmutux għalina nfusna, u jekk id-devozzjonijiet tagħna ma jmexxuniex lejn din il-mewt meħtieġa li ġġib il-frott, ma nagħmlu l-ebda frott siewi, u d-devozzjonijiet tagħna ma jiswew xejn għalina. Il-virtujiet u l-opri tajba tagħna kollha jkollom it-tebgħa tas-suppervja u r-rieda tagħna, u dan jagħmel mis-sagrifiċċji l-aktar kbar, u mill-isforzi tagħna, biss kruha quddiem l-għajnejn t’Alla. Il-mewt issibna b’idejna vojta mill-virtu’ u l-merti, u mingħajr l-ebda sinjal ta’ dik l-imħabba safja li hi mogħtija biss lil dawk li mietu għalihom infushom u li ħajjithom kienet moħbija ma’ Kristu f’Alla.
82. It-tielet fost id-devozzjonijiet lejn il-Madonna, għandna nagħżlu li dik li l-aħjar twassalna għall-mewt tagħna nfusna, bħala l-aħjar u li l-iktar tqaddisna. Għaliex hu żball li taħseb li kull ma jleqq hu deheb, u kull ma hu ħelu hu għasel - u dak li hu ħafif biex tagħmlu u li tagħmlu l-maġġoranza, hu bilfors li jqaddes. Fl-ordni tan-natura, hemm xi sigrieti li bihom proċessi naturali jistgħu jsiru bla ħala, u bl-akbar ħeffa hekk ukoll fl-ordni tal-grazzja hemm sigrieti li bihom aħna nistgħu nagħmlu azzjonijiet ta’ fuq in-natura malajr, bil-ħlewwa u bla tfixkil - dawk li permezz tagħhom niċħdu lilna nfusna u niftħu beraħ għall-preżenza t’Alla u nsiru perfetti.
Il-prattika li nixtieq nispjega hawn, huwa wieħed minn dawn is-sigrieti tal-grazzja, moħbi għal ħafna u ħafna Nsara, bil-kemm magħruf fost id-devoti u l-maħbubin, u pprattikat biss mill-ftit. Bħala bidu ta’ dak li rrid ngħid, fuq din il-prattika, hawn ir-raba’ verita’ li toħroġ dritt minn dan li għandna kif ddiskutejna.
4. Għandna bżonn ta’ Medjatriċi ma’ Ġesu’ Kristu
83. Ir-Raba’ Verita’: Aktar jixraq, għax aktar hu umli, li aħna ma nersqux dritt lejn Alla mingħajr ma nużaw medjatur. Bħalma għadni kif għidt, in-natura tagħna hi mħassra bid-dnub, u għalhekk jekk aħna nafdaw fuq l-opri, ix-xogħol u l-kapaċitajiet tagħna, biex nersqu lejn Alla u nogħġbuh, żgur li l-virtujiet u l-opri tajba tagħna, huma kollha mtebbgħin u jkunu jiswew wisq ftit biex iħajru ‘l Alla jingħaqad magħna u jisma’ t-talb tagħna. Mhux għalxejn mela li Alla tana l-medjaturi quddiem it-tron tal-Maesta’ Tiegħu. Hu ra kemm ma jistħoqqilna xejn u kemm aħna dgħajfin. Hu kellu ħniena minna, u biex inkunu nistgħu nilħqu l-ħniniet tiegħu, Hu tant interċessuri qawwija mad-Divinita’ tiegħu. Mela jiġri, li jekk tipprova tmur dritt għand Alla, mingħajr ma tagħti kas ta’ dawn l-interċessuri, ifisser li ma għandekx umilta’ u rispett lejn il-kobor u l-Maesta’ t’Alla; jfisser li turi anqas ċeremonji lejn is-Sultan tas-Slaten, milli turi lejn is-sultan u l-prinċep tad-dinja, li lejh qatt ma noħolmu li nersqu, jekk mhux b’xi rakkomandazzjoni ta’ ħabib fil-qorti.
84. Is-Sinjur tagħna hu l-avukat Divin tagħha, u l-medjatur tal-fidwa tagħna m’Alla l-Missier. Hu permezz tiegħu, li għandna nitolbu flimkien mal-Knisja trijunfanti u militanti. Permezz Tiegħu aħna nersqu lejn il-Maesta’ t’Alla; għalhekk qatt ma għandna nidhru quddiem Alla, ħlief bil-fiduċja fil-merti ta’ Ġesu’ Kristu, sewwa sew kif iċ-ċkejken Ġakobb, libes il-ġild tal-gidien meta resaq lejn missieru biex jirċievi l-barka tiegħu.
85. Imma aħna għandna bżonn ta’ medjatur mal-Medjatur innifsu? Il-purita’ tagħna hi kbira biżżejjed li tiggarantilna li ningħaqdu miegħu, direttament weħidna? Jaqaw, Hu m’huwiex Alla ugwali f’kollox ma’ Missieru u għalhekk Hu nnifsu l-Qaddis tal-Qaddisin u li daqstant jistħoqqlu r-rispett tagħna? Fl-imħabba infinita’ Tiegħu, hu daħal bħala rahan u medjatur m’Alla l-Missier biex iberred il-Maesta’ Divina Tiegħu u jħallas id-djun tagħna; imma dan iġiegħlu jkollna inqas rispett u biża’ mill-Maesta’ Divina tiegħu, bħala Iben t’Alla ugwali miegħu?
Għaldaqstant aħna nirripetu bil-qawwa kollha ma’ San Bernard, li għandna bżonn ta’ Medjatur mal-Medjatur stess, u li Marija hi l-persuna l-aktar adattata biex tagħmel dan ix-xogħol ta’ karita’. Kien permezz tagħha li Ġesu’ Kristu ġie fostna; u hu permezz tagħha li aħna mmorru għandu. Jekk - għax aħna nibżgħu mill-Maesta’ Infinita’ tiegħu, inkella għax nafu biċ-ċokon u bid-dnubiet tagħna - aħna nibżgħu mmorru direttament għand Ġesu’ Kristu, Alla tagħna, mela, ejjew bil-kuraġġ infittxu l-għajnuna u l-interċessjoni ta’ Marija, Ommna. Hi qalbha tajba u ħelwa. Fiha m’hemm xejn ta’ qilla u li jbiegħdek minnha, xejn li hu sublimi żżejjed, jew li jgħammex l-għajnejn tagħna ta’ bnedmin; meta taraha aħna naraw in-natura umana tagħna. Hi mhix ix-xemx li bir-raġġi qawwija tagħha tkun qawwija żżejjed għal għajnejna debboli ta’ bnedmin; imma hi sabiħa u tiddi bħal qamar li jieħu d-dawl tiegħu mix-xemx u li jmewwet il-qawwa tad-dija tiegħu, biex aħna nkunu nistgħu nirċevuha; Hi hekk ta’ karita’, li tilqa’ lil dawk kollha li jitolbu l-interċessjoni tagħha; ikunu midinbin kemm ikunu - għaliex jgħidu l-Qaddisin, qatt ma nstama’, fl-ebda żmien li xi persuna talbet l-għajnuna tal-Verġni Mbierka bil-fiduċja u l-perseveranza, u baqgħet mingħajr għajnuna. Hi hekk setgħana quddiem Alla li t-talb tagħha qatt ma ġie rrifjutat. Id-dehra tagħha biss quddiem Binha Divin, hi fiha nfisha talba ta’ qawwa kbira. Bil-kemm tkun għamlet it-talba tagħha, li ma tiġix maqlugħa - għaliex Alla l-Iben hu dejjem mirbuħ mill-ġentilezza ħelwa u t-talb tal-Għażiża Ommu.
86. Dan kollu hu meħud minn San Bernard u San Bonaventura. Skont dawn il-qaddisin hemm tliet stadji biex nersqu lejn Alla: l-ewwel wieħed li hu l-eqreb lejna u li l-aktar jaqbel mal-ħila tagħna, hu Marija; it-tieni hu Ġesu’ Kristu, u t-tielet hu Alla l-Missier. Biex nersqu lejn Ġesu’, għandna mmorru għand Marija, għax hi l-Medjatriċi biex taqbeż għalina; biex nersqu lejn il-Missier Etern, għandna mmorru għand Ġesu’ għax hu l-medjatur tagħna tal-fidwa. Issa fid-devozzjoni li jien qed nirrikmanda f’dan il-ktieb, issibu li din l-ordni kienet perfettament rispettata.
5. Il-Periklu li nitilfu t-teżori Spiritwali tagħna
87. Il-Ħames Verita’. Minħabba d-debbolizza u d-dgħjufija tagħna, hu diffiċli wisq għalina li nippreservaw il-grazzji u t-teżori li rċevejna mingħand Alla;
(1) Għax aħna nġorru dawn it-teżori, iktar prezzjużi mis-sema u l-art, f’ġarar tal-fuħħar: “Dan it-teżor qiegħed għandna f’ġarar tal-fuħħar” (2 Kor 4,7); f’ġisem li jitħassar u f’ruħ debboli u li mhix dejjem l-istess, li l-iċken nifs ta’ tentazzjoni tpoġġiha fil-periklu.
88. (2) Għax ix-xjaten, dawk il-ħallelin fini u ħżiena, qegħdin dejjem għassa biex joħduna għal għarrieda u jneżżgħuna minn dawn it-teżori. Lejl u nhar huma jiġġerrew, biex ifittxu lil min jibilgħu; u f’ħin li ma nkunux attenti, huma jattakkaw, bi dnub mejjet wieħed li aħna nagħmlu, huma jneżżgħuna, f’kemm ilni ngħid, mill-merti kollha li nkunu ġmajna permezz ta’ snin ta’ ko-operazzjoni mal-grazzja t’Alla. Il-malizzja, l-esperjenza, il-ħżunija u n-numru tagħhom għandhom iġiegħeluna tassew nibżgħu minn din id-disgrazzja; ftakru illi bnedmin li kienu aktar għonja fil-grazzja u fil-virtu’ minna, aktar ta’ esperjenza u aktar ‘il quddiem fil-qdusija, kienu disgrazzjatament meħudin għall-għarrieda, imneżżgħin u misruqin. Kemm ġganti ta’ qdusija Ċedri tal-Libanu u kwiekeb fis-sema spiritwali, huma magħrufa, li waqgħu miżerabbilment, bid-dawl tagħhom kollu mitfi u l-għoli tal-maesta’ tagħhom imxejjen! Mnejn ġiet din il-bidla stramba u terribli? Ma ġietx minħabba nuqqas ta’ grazzja, għax il-grazzja mhi miċħuda lil ebda bniedem, iżda minħabba nuqqas ta’ umilta’. Huma kienu jqisu lilhom infushom qawwija aktar milli fil-fatt kienu, u aktar kapaċi jindukraw it-teżori tagħhom; huma afdaw fihom infushom u fuq is-setgħa tagħhom; huma ħarsu lejn darhom u ħasbu li hi ma tintrebaħx - lejn il-kaxxiforti tagħhom, u ħasbu li huma sħaħ biżżejjed biex jindukraw it-teżori prezzjużi tal-grazzja. Huma ħasbu li kienu qed jafdaw fuq il-grazzja t’Alla, waqt li fil-fatt, huma kienu qed jafdaw dejjem aktar mingħajr ma jindunaw fuq ir-riżorsi tagħhom; u minħabba f’dan, Alla ta’ Ġustizzja kbira ppermetta li jiġu mneżżgħin mit-teżori tagħhom, billi jitlaqhom għal rashom. Li kieku kienu jafu, b’din id-devozzjoni tal-għaġeb li jien se nispjega f’dal-ktieb, huma kienu jafdaw it-teżori tagħhom f’idejn il-Verġni setgħana, u fidila, li kienet tħarsihomlhom, qishom tagħha, u anke tagħmel dan bi dmir ta’ ġustizzja.
89. (3) Fl-aħħarnett hu diffiċli li tippersevera fil-grazzja minħabba t-taħsir singulari tad-dinja. Id-dinja hi bħalissa tant imħassra, li hu kważi impossibli li erwieħ devoti ma jittebbgħux, jekk mhux bit-tajn tagħha għallinqas bit-trab. Qisu jkun miraklu meta ruħ tibqa’ soda, f’nofs dal-kurrent ġieri ta’ ħażen ma tkunx imkaxkra miegħu; meta ruħ tibqa’ bla tebgħa f’nofs dan il-baħar imqalleb u mudlam bid-dnub mingħajr ma tiġi miblugħa mill-mewġ jew misruqa mill-ħallelin; meta ruħ tibla’ din l-arja maħmuġa mingħajr ma tiġi avvelenata minnha; hija l-Verġni Mbierka, li fiha s-serpent qatt ma ħa parti, li tagħmel dan il-miraklu, għal dawk li jaqduha bil-fedelta’ u l-ħlewwa.